-
1 Шартты әзірлеу
Бізде... бойынша бірқатар ескертпелер бар.
У нас есть ряд замечаний по...
- обязательствам сторон.
Сізден... сұраймын
Прошу вас...
- еще раз изучить нашу просьбу.
Мен сіздің ұсынысыңызбен келіспеймін.
Я не согласен (-на) с вашим предложением.
Біз... байланысты бірнеше мәселелерді анықтап алғымыз келеді.
Мы хотели бы выяснить несколько вопросов, связанных с...
- коммерческой частью контракта.
Әуелі біздің фирмаларымыздың ресми атауын нақтылап алайық.
Давайте уточним официальное название наших фирм.
Әдетте, біз мұндай мәмілелерді... талаптары негізінде жасасамыз.
Как правило, мы заключаем такие сделки на условиях
- ФОБ порт Казахстан (Россия).
Ал қазір машиналар мен жабдықтың тізімін қарайық.
А сейчас рассмотрим список машин и оборудования.
Бізде тауарлардың көлемі мен атауы жөнінде қарсылық жоқ.
У нас нет возражений против количества и наименования товаров.
Біз тауарлардың бағасын айқындау жөніндегі негіздемелерді анықтап алғымыз келеді.
Нам хотелось бы выяснить основания по определению цен на товары.
Баға осы тауардың көлік шарттарына сай келетін таңбалау және экспорттық буыптүю құнымен қоса жеткізілімнің аталмыш базисіне сәйкес белгіленеді.
Цены устанавливаются согласно вышеназванному базису поставки, включая стоимость маркировки и экспортной упаковки, соответствующих транспортным условиям для данного товара.
Бірақ қазір N тұрпатындағы бұйымның бағасы біз өткен жолы жасаған мәміленің бағасынан едәуір жоғары.
Но цена на изделие типа N сейчас значительно выше той, по которой мы производили предыдущую сделку.
Сіз бұл бұйымның сапасы жоғары екеніне назар аударуыңыз керек.
Вы должны принять во внимание, что это изделие высшего качества.
Жеткізілімнің жалпы құны екі миллион теңге.
Общая стоимость поставок составит два миллиона тенге.
Мына мерзімдерде жеткізіледі:
Поставки будут производиться в следующие сроки:
- қалғаны осы жыл бойына тоқсан сайын тең бөліктермен (жеткізілім кестесіне сәйкес) жеткізіледі.
- остальные поставки будут совершаться в течение этого года равными частями поквартально (согласно графика поставок).
Біз сізден жеткізілім туралы бізге уақытында хабарлап тұруларыңызды сұраймыз.
Мы просим вас своевременно ставить нас в известность о поставках.
Әрине, біз сіздерге бұл жайында уақытылы хабарлап тұрамыз.
Конечно, об этом мы известим вас своевременно.
Біз тауар жөнелтілгеннен кейін үш күннен кешіктірмей сіздерге жеткізілім туралы тиісті хабарлама жібереміз.
Не позднее трех дней после отгрузки мы пошлем вам соответствующее извещение о поставке.
Хабарламада жеткізілімнің жалпы салмағы, құны, сондайақ көліктің нөмірі көрсетіледі.
В извещении будет указан вес брутто, стоимость поставки, а также номер транспорта.
Қазір тауардың сапасы туралы сөйлесеміз.
Сейчас поговорим о качестве товара.
Машиналардың сапасы халықаралық стандарттарға сай келеді.
Качество машин соответствует международным стандартам.
Қанекей, төлем шарттарын талқылайық.
Давайте обсудим условия платежа.
Жарайды, сіз тауар ақысын сатушы-елдің орталық банкінде төлейсіз.
Хорошо, оплату товара вы будете производить в центральном банке страны-продавца.
Төлеу кезінде сіз мынадай құжаттар ұсынуға тиіссіз:
При оплате вам следует представить следующие документы:
а) тауарлар тізбесі көрсетілген шоттың 4 данасы;
а) специфицированный счет в 4-х экз.;
б) упаковочные листы в 3-х экз.;
в) теміржол жүкқұжатының (борт коносаментінің) көшірме данасы;
в) дубликат железно-дорожной накладной (бортового коносамента);
г) сапа сертификаты (машиналар мен жабдықтың сапасы шарт талаптарына сай келетінін қуаттайтын дайындаушы-зауыттың құжаты);
г) сертификат качества (документ завода-изготовителя, подтверждающий соответствие качества машин и оборудования договорным условиям);
д) сынақ хаттамаларының көшірмелері.
д) копии протоколов испытаний.
Төлемді тек шартқа сәйкес жеткізілген жиынтықты бірліктер үшін ғана төлейсіз.
Оплату производите только за комплектные единицы, поставленные согласно договору.
Бұл жабдықтың кепілдік мерзімі екі жыл болады.
Гарантийный срок на это изделие составляет два года.
Сіздер бізге қандай техникалық құжаттама бересіздер және қай мерзімде бересіздер?
Осы жылдың бірінші наурызына дейін біз сіздерге мынадай техникалық материалдарды жібереміз:
До первого марта этого года мы вышлем вам следующие технические материалы:
- жалпы түрінің сызбалары, онда машиналар мен жабдықтың барлық негізгі бөлшектері көрсетіледі
- чертежи общего вида с указанием всех основных деталей машин и оборудования
- тиісті егжей-тегжейлі сипаттамалары берілген құрастыру сызбалары мен принципті тәсімдер (электрлік, гидравликалық, пневматикалық тәсімдер, май жағу, суыту тәсімдері мен басқа да тәсімдер)
- сборочные чертежи и принципиальные схемы (электрические, гидравлические, пневматические, смазки и охлаждения и другие) с соответствующими подробными описаниями
- машиналар мен жабдықты құрастыру, ретке келтіру, пайдалануға қосу, қызмет көрсету және жөндеу үшін басшылық
- руководства для сборки, наладки, пуска в эксплуатацию, обслуживания и ремонта машин и оборудования
- қосалқы бөлшектердің тізбелігі.
- каталог запасных частей.
Аталмыш техникалық материалдардың екі жиынтықтамасы, сондай-ақ төлқұжаттар машиналармен және жабдықпен бірге жіберіледі.
Два комплекта вышеуказанных технических материалов, а также паспорта отсылаются вместе с машинами и оборудованием.
Бәлкім, сізде шартқа қайсыбір басқа толықтырулар бар шығар?
Возможно, у вас есть какие-либо другие дополнения к договору?
Иә, біз шарт бұзылған жағдайда қолданылатын ықпалшаралар туралы мәселені талқылауымыз керек.
Да, нам нужно обсудить вопрос о санкциях на случай нарушения договора.
Сонымен қатар біз... туралы
- дополнительный пункт о...
- шарттан... туралы тармақты алып тастау жөнінде қарсы ұсыныс енгізгіміз
- внести контрпредложение - исключить из договора пункт о...
- ғ... тармақты мынадай редакцияда тұжырымдағымыз келеді.
- сформулировать пункт №... в следующей редакции.
Шарттың (келісімнің) орындалуы барысын аралас комиссия қадағалайтын болады.
За ходом выполнения договора (соглашения) будет следить смешанная комиссия.
Біз шарттың орындалуын тоқсан сайын (ай сайын) тексеруді ұсынамыз.
Мы предлагаем поквартально (ежемесячно) проверять выполнение договора.
Мы согласны с этим.
Сіздерден... шығындарын көтерулеріңізді сұраймыз.
Просим вас взять на себя расходы по...
Біз қарсы емеспіз. Бұл халықаралық практикаға сай келеді.
Мы не возражаем. Это соответствует международной практике.
Сіздерден жұмыстың барлық түрлерін орындау бағаламасын ұсынуларыңызды сұраймыз.
Просим вас предоставить нам расценки на выполнение всех видов работ.
Біз сіздерді қолдауға, сөйтіп орынды шегерім беруге дайынбыз.
Мы готовы пойти вам навстречу и предоставить разумную скидку.
Қанекей, мыналарды...
Давайте обсудим...
- құрылыс тетіктері мен жабдықты пайдалану үшін төленетін жалдау ақысының қолданыстағы мөлшерлемесін
- существующие ставки арендной платы за пользование строительными механизмами и оборудованием
- біздің (сіздің) мамандардың қызмет және тұрғын үй-жайлары үшін жалдау ақысының қолданыстағы мөлшерлемесін
- существующие ставки арендной платы за служебные и жилые помещения для наших (ваших) специалистов
- салық мөлшерлемесін талқылайық.
- ставки налогов.
Біздің есебімізден...
... значительно превышает наши расчеты
- объект құны едәуір асып түседі.
- стоимость объекта.
-
2 Мамандарды іссапармен жіберу
Біз мамандарды іссапармен жіберу мәселелерін талқылауымыз керек.
Нам необходимо обсудить вопросы командирования специалистов.
Әрбір тарап мамандарды екінші тараптың институттары мен кәсіпорындарына іссапармен жібереді.
Каждая сторона командирует специалистов в институты и на предприятия другой стороны.
Өзара мамандар алмасу іссапармен жіберу кестесіне сәйкес жүргізіледі.
Взаимный обмен специалистами будет проводиться в соответствии с графиком командирования.
Мамандар ынтымақтастық жоспарына сәйкес іріктеп алынады.
Специалисты будут подобраны в соответствии с планом сотрудничества.
Мамандарды іссапармен жіберуге жұмсалатын шығындарды біздің (сіздің) тарап көтереді.
Расходы на командирование специалистов будет нести наша (ваша) сторона.
Мамандар... келіседі.
Специалисты согласуют...
- проекты
- технические характеристики оборудования.
Біз мамандарды іссапармен жіберу кестесін әлі алған жоқпыз.
Мы еще не получили график командирования специалистов.
Біз оны сізге салып жібереміз.
Мы вам его вышлем.
Мамандардың сапарға шығатын күнін қуаттауды сұраймын.
Прошу подтвердить дату выезда специалистов.
Мамандардың жұмыс мерзімін бір айға ұзартуды сұраймыз.
Просим продлить срок работы специалистов на один месяц.
Мамандардың дәл келетін күнін атаңызшы.
Назовите, пожалуйста, точную дату приезда специалистов.
Біз мамандарымыздың... қалар едік.
Мы хотим, чтобы наши специалисты...
Бізде қарсылық жоқ.
У нас нет возражений.
Бізге... хабарлаңыздар.
Сообщите нам о (об)...
- условиях, необходимых для работы специалистов.
Қажетті ақпарат дереу берілетін болады.
Необходимая информация будет передана незамедлительно.
Жұмыстарды жүргізу үшін мамандардың бұл саны жетеді (жетпейді).
Для проведения работ этого количества специалистов будет (не) достаточно.
Бұл мәселе тиісті ұйымдармен (министрліктермен) келісіледі.
Этот вопрос будет согласован с соответствующими организациями (министерствами).
Олар мамандардың аталмыш санын қуаттады.
Они подтвердили указанное количество специалистов.
Біз бұған келісе аламыз (алмаймыз).
Мы (не) можем согласиться на это.
Біз жіберілетін мамандардың санын қысқартпақ болып шештік.
Мы решили сократить количество посылаемых специалистов.
Бұл мүмкін (емес).
Это (не) возможно.
Ең алдымен... келісіп алуымыз қажет.
Необходимо прежде всего согласовать...
- жилищно-бытовые условия.
Біз мұны кейінірек талқылауымызға болар еді.
Мы могли бы обсудить это позже.
Қанекей, сіздің мамандар жіберу туралы ұсынысыңызды... талқылайық.
Давайте обсудим ваше предложение о посылке специалистов...
- в будущем году.
Біз мамандардың осы тобының сіздің елде болу мерзімін ұзартқымыз келеді.
Мы хотели бы продлить время пребывания этой группы специалистов в нашей стране.
Жақсы. Мұны ұйымдастыруға болады.
Хорошо. Это может быть организовано.
Сіздер мамандардың... көтеруге тиіссіздер.
Вы должны за свой счет обеспечить специалистов...
- іс бабында жүріп-тұру үшін қажетті көлік құралдарымен тиісінше қамтамасыз етілуін
- соответствующими транспортными средствами для деловых поездок.
Мұның бәрі келісімшартта айтылды.
Все это оговорено в контракте.
Сіздердің мамандарды іссапармен жіберу шарттарыңыз бізге қолайлы (емес).
Ваши условия командирования специалистов нам (не) подходят.
Әрбір маманның 12 ай жұмыс істегеннен кейін демалысқа шығуы уақытын келісіп алуымыз қажет деп есептейміз.
Считаем необходимым согласовать время отпуска каждого специалиста после 12 месяцев работы.
Біз өтемақы мөлшерлемесін талқылағымыз келеді.
Мы хотим обсудить ставку возмещения.
Өтемақы мөлшерлемесін көтеру (түсіру) қажет деп есептейміз.
Считаем, что ставку возмещения нужно повысить (понизить).
Біз бұл мәселемен айналысамыз.
Мы займемся этим вопросом.
Біздің маман қатты ауырады. Ол емделуге мұқтаж.
Наш специалист серьезно болен. Он нуждается в лечении.
Сіздің маман 2 айдан бері ауырады. Қазір ол ауруханада жатыр.
Ваш специалист болен уже 2 месяца. Сейчас он госпитализирован.
Біз оны ауыстыруларыңызды сұраймыз.
Мы просим организовать ему замену.
Оны ауыстыру үшін сізден келуге берілетін рұқсатнамаға байланысты көмектесуіңізді сұраймыз.
Просим вас помочь с въездной визой для его замены.
Келісімшарт бойынша... кідірісті немен түсіндіруге болады?
Чем объяснить задержку в...
Сіздер біздің тарапты... қамтамасыз етпедіңіздер.
Біз мамандарды (құрастырушыларды)... үшін іссапармен жіберулеріңізді сұраймыз.
Мы просим откомандировать специалистов (монтеров) для...
Құрастыруға дайын екендіктеріңізді растайтын өтінім жіберіңіздерші.
Пришлите, пожалуйста, заявку, подтверждающую готовность к монтажу.
Біз ресми өтінім алған бойда сіздерге мамандарды дереу жібереміз.
Как только мы получим официальную заявку, мы сразу же направим вам специалистов.
Дайындық туралы осы өтінім алынғаннан кейін ғана кәсіпорын мамандарды іссапармен жібереді.
Предприятие командирует специалистов только после получения этой заявки о готовности.
Біздің мамандар құрастыруға техникалық тұрғыдан басшылық жасап, қондырғыны сынақпен іске қосуға тиіс. Олар кепілдік параметрлерін қуаттауға тиіс қой.
Наши специалисты должны осуществить техническое руководство монтажом и пробный пуск установки. Они же должны подтвердить гарантийные параметры.
Құрастыруға дайындық туралы өтінімді біз сіздерге жібердік қой.
Заявку о готовности к монтажу мы вам уже выслали.
Құрастырушылар... орналасатын болады.
Монтажники будут размещаться в...
- комфортабельном доме.
Біз сіздердің мамандарды тиісті арнаулы киіммен қамтамасыз етеміз.
Мы обеспечим ваших специалистов соответствующей спецодеждой.
Жабдықты тасымалдау және оны жөндеу үшін бізге... қажет болады.
Для транспортировки оборудования и его ремонта нам потребуются...
- аспаптар
- крандар
- краны
- транспортные средства.
Сіздердің қарамағыңызға тиісті көлік құралдары, аспаптар, сондай-ақ бір кран және жұмысшылар беріледі.
В ваше распоряжение будут предоставлены соответствующие транспортные средства, инструменты, а также один кран и рабочие.
Бірақ бізде жөндеу жүргізуге қажетті қосалқы бөлшектер жоқ.
Но у нас нет запасных частей для проведения ремонта.
Қосалқы бөлшектерді біз сіздерге жібереміз.
Запасные части мы вам вышлем.
Казахско-русский экономический словарь > Мамандарды іссапармен жіберу
-
3 Шағым-талап қою
Біз сізбен өзіміздің шағым-талабымыз жөнінде әңгімеліскіміз келеді.
Мы хотели бы поговорить с вами относительно нашей рекламации.
Мен сіздің қойған кінәраттарыңызды білемін және осы іспен дереу айналыспақпын.
Я уже знаю о ваших претензиях и немедленно займусь этим делом.
Иә, біз сіздің шағым-талапты алдық, бірақ оны әлі қарай қойған жоқпыз.
Да, мы получили вашу рекламацию, но еще не рассмотрели ее.
Біз сіздің шағым-талабыңызды талқылап та қойдық.
Мы уже обсудили вашу рекламацию.
Шағым-талаптың бізге бұдан екі апта бұрын түскені мәлім.
Нам известно, что рекламация поступила к нам две недели назад.
Шағым-талапта келісімшарт талаптарына сәйкес талап етілетін барлық деректер көрсетілген.
В рекламации указаны все данные, которые требуются в соответствии с условиями контракта.
Сіз хабарлаған нәрселердің бәрі біз үшін және дайындаушы зауыт үшін қолайсыз.
Все, что вы нам сообщили, неприятно для нас и для завода-изготовителя.
Иә, біз бұл қолайсыз мәселенің байыбына баруымыз керек.
Да, нам необходимо разобраться с этой неприятной проблемой.
Біз сіздерден біздің қойған кінәраттарымызды қарап, біздің шотымызға 500 000 мың теңгедей ақша аударуларыңызды өте-мөте сұраймыз.
Мы настоятельно просим вас рассмотреть наши претензии и перевести на наш счет около 500 000 тенге.
Бұл елеулі мәселе.
Это серьезная проблема.
Жақсы, біз сіздердің кінәраттарыңызды қараймыз, олар әділ болса, сіздің шотқа қажетті соманы аударамыз.
Хорошо, мы рассмотрим ваши претензии и, если они справедливы, переведем на ваш счет нужную сумму.
Біз кінәраттарымыздың бұдан былай да қанағаттандырылуы үшін сіздер барлық шараларды қолданасыздар деген үміттеміз.
Мы надеемся, что вы примете все меры для дальнейшего удовлетворения нашей рекламации.
Шағым-талап материалдарын...
Рекламационные материалы...
- басты фирмада қаралып жатыр.
- уже рассматриваются в головной фирме.
Тауардың сапасы техникалық шарттарға сай келмейді.
Качество товара не отвечает техническим условиям.
Тауар нашар күйде.
Товар находится в плохом состоянии.
Шағым-талап қойылған материал сатылмайды.
Рекламационный материал не может быть продан.
Сіздің тауардың сапа сертификаты жоқ.
На ваш товар нет сертификата качества.
Осы кезге дейін тауар жақсы күйде түсіп келген еді, ал бұл жолы біз түңіліп отырмыз.
До сих пор товар поступал в хорошем состоянии, но на этот раз мы были разочарованы.
Біз тауардың мүлтіксіз болғанын білеміз, бірақ әрқашан да мүлт кетуі мүмкін ғой.
Я знаю, что товары были безупречны, но исключения могут быть всегда.
Сіз кінәратты тауардың жеткізілуін талап етіп отырсыз. Жақсы, біз оны қабылдаймыз, бірақ сіз бағаны 15%-ға төмендететін болыңыз.
Вы настаиваете на поставках рекламационного товара. Хорошо, мы примем его, но при условии, если вы снизите цену на 15%.
Біз бағаның төмендетілуін сұраймыз.
Мы просим о снижении цены.
Себеп тауардың сапасы біздер келіскен талаптарға сай келмеуінде болып отыр.
Причина состоит в том, что качество товара не соответствует согласованным нами требованиям.
Кепілдік мерзімі әлі өтпегендіктен...
Поскольку срок гарантии еще не истек,...
- біз аталған кемістіктердің тегін жойылуын сұраймыз.
- мы просим о бесплатном устранении перечисленных неполадок.
Біз кепілдікті жөндеудің барлық жағдайларын тексереміз.
Все случаи гарантийного ремонта мы проверим.
Егер сіздер кепілдікті жөндеуді талап етсеңіздер, онда біздің мамандарымыз аталмыш ақаулар жөнінде қорытынды беруі керек.
Если вы настаиваете на гарантийном ремонте, то необходимо, чтобы наши специалисты дали заключение относительно указанной неисправности.
Кепілдік мерзімі әлі өткен жоқ.
Срок гарантии еще не истек.
Біздің фирма шағым-талапты қабылдай алмайды, өйткені кепілдікті мерзімі өткен.
Наша фирма не может признать рекламацию, так как истек гарантийный срок.
Жабдық дайындаушы-зауыттың ақаулары себепті істен шыққан.
Оборудование вышло из строя по причине дефектов завода-изготовителя.
Істен шығу тапсырыскер мен жеткізуші қол қойған актіде көрсетілуге тиіс.
Выход из строя должен быть зафиксирован в акте, подписанном заказчиком и поставщиком.
Біз сіздің кепілдікті мерзімді ұзарту туралы өтінішіңізді қанағаттандыра алмаймыз. Жабдық сіздің қызметкерлердің кінәсынан істен шыққан.
Мы не можем удовлетворить вашу просьбу о продлении гарантийного срока. Оборудование вышло из строя по вине вашего персонала.
Ақаулы жабдықтың қайтарылуы туралы мәселені әрбір жеке жағдайда жеткізуші мен тапсырыскердің өкілдері шешеді.
Вопрос о возврате дефектного оборудования будет решаться представителями поставщика и заказчика в каждом отдельном случае.
Ешқандай кемшілік жоқ.
Нет никаких неисправностей.
Машинаны бөлшектеу кезінде мамандар өндіріс үдерісінде (жеткізу кезеңінде) пайда болған ақауларды тапты.
При разборке машины специалисты обнаружили дефекты, которые возникли в процессе производства (в период доставки).
Ақаулар тек машиналар іске қосылғаннан кейін ғана табылды.
Дефекты были обнаружены только после пуска машины.
Приборларды тексеру олардың мінсіз күйде екенін көрсетті.
Проверка приборов показала, что они были в безукоризненном состоянии.
Машиналардың кемшіліктері туралы біздің мамандар тікелей зауытта айтады.
О недостатках машины наши специалисты расскажут непосредственно на заводе.
Біз мән-жайды сол жерде анықтай алар едік.
Мы могли бы на месте выяснить обстановку.
Мен бұл шағым-талапты қанағаттандырудың мынадай жолдарын ұсынғым келеді.
Я хочу предложить вам следующий путь удовлетворения этой рекламации.
Дайындаушы зауыт мамандарды іссапармен жібереді, олар қондырғыдағы кемістіктерді тексеріп, оларды жою мәселесін шешеді.
Завод-изготовитель откомандирует специалистов, которые проверят неисправности в установке и решат вопрос об их устранении.
Сонан соң осы зауыт жөнделген машиналарды немесе жөндеу үшін қосалқы бөлшектерді жібереді.
Затем этот же завод вышлет вам исправные машины или запасные части для ремонта.
Біз құрастырушыларды жібереміз, олар ақаулы бөлшектерді ауыстырады немесе жаңа машиналарды құрастырады.
Мы пошлем монтажников, которые заменят дефектные детали или произведут монтаж новых машин.
Біз мамандарыңыздың бізге тез жіберілуін сұраймыз.
Мы просим срочно прислать нам ваших специалистов.
Дайындаушы-зауыт сіздерге мамандарды (құрастырушыларды) жібереді.
Завод-поставщик направит вам специалистов (монтажников).
Зауыт... үшін мамандар жіберуге дайын.
Завод готов направить специалистов, чтобы...
- кемістік шынында да біздің есебімізден жойылуға тиіс пе, жоқ па дегенді тексеру
- проверить, действительно ли устранение неполадок должно быть произведено за наш счет.
Мамандардың іссапарын ресімдеу үшін бізге біраз уақыт керек.
Для оформления командировки специалистов нам нужно некоторое время.
Біз тексерудің нәтижелері туралы күні бұрын уағдаласып алуымыз керек.
Нам необходимо заранее договориться о результатах проверки.
Шығынды кім көтеретіні біздің мамандар мен сіздің мамандар қол қоятын қорытынды хаттамадан анық болады.
Кто будет нести расходы, выяснится из заключительного протокола, который будет подписан нашими и вашими специалистами.
Егер сынық сатып алушының (сатушының) кінәсінен болса, оны жоюға байланысты шығындардың бәрін сол көтереді.
Покупатель (продавец) несет все расходы, связанные с устранением поломки, если она произошла по его вине.
Егер сыныққа кінәлі беймәлім болып қалса, шығынды кім көтереді?
Кто понесет расходы, если виновник поломки останется неизвестным?
Егер сыныққа кінәлі беймәлім болса, онда кеңесу үшін тиісті мамандар тартылады.
Если виновник поломки неизвестен, то для консультации привлекаются соответствующие специалисты.
Біздің мамандар сіздердің мамандармен егжей-тегжейлі сұбхаттасқаннан кейін бұл мәселені шеше алады.
Наши специалисты после исчерпывающей беседы с вашими специалистами смогут решить этот вопрос.
Келісімшарт негізделіп жасалған үлгілердің сапасы әлдеқайда жақсы болған еді.
Образцы, на основе которых был заключен контракт, были гораздо лучшего качества.
Біздің пікіріміз басқаша.
У нас другое мнение.
Сіздерге жеткізілген тауарлар шынында да бұрын жіберілген үлгілерден өзгеше, бірақ тауарлардың сапасы нашарлаудан гөрі жақсара түскен.
Поставленные вам товары действительно отличаются от высланных ранее образцов, но качество товаров скорее улучшилось, чем ухудшилось.
Бұл осындай шағым-талаптың алғашқысы.
Это первая рекламация такого рода.
Кемістік біліксіздікпен қызмет көрсетуге байланысты пайда болған.
Неисправность возникла в связи с неквалифицированным обслуживанием.
Тауардың соңғы топтамасы буып-түюдің зақымдалуы себепті сапасы нашар болған.
Последняя партия товара оказалась недоброкачественной из-за повреждения упаковки.
Буып-түю жөнінде осы кезге дейін шағым түспеген-ді.
До сих пор не поступало никаких жалоб на упаковку.
Түскен тауар нұсқаулықтарға сай буып-түйілмеген.
Поступивший товар не был упакован в соответствии с инструкциями.
Тауар мұқият буып-түйілген.
Товар был аккуратно упакован.
Бірақ біз буып-түюдің (өнімнің) бүлінгені жайында айтып отырмыз.
Но мы говорим о порче упаковки (продукции).
Шынтуайтына келгенде, мәселе буып-түюде болса керек.
По всей вероятности, дело в упаковке.
Әңгіме буып-түюдің зақымдалғаны жайында болып отыр.
Речь идет о повреждении упаковки.
Сіздерде зақымдалған жәшіктер бар.
У вас имеются повреждения ящиков.
Тасымалдау кезінде зақымдалған.
Повреждения произошли во время транспортировки.
Буып-түюдің зақымдалғаны анықталмады.
Повреждений упаковки не было обнаружено.
Мұның қалай болғаны бізге мүлде түсініксіз, өйткені біз осы кезге дейін буып-түюге қатысты ешқандай кінәратталап алған жоқпыз.
Нам просто непонятно, как это могло произойти, так как до сих пор мы не получали никаких претензий относительно упаковки.
Бұл ретте сатып алушының кінәсынан зақымдалған.
В данном случае повреждение произошло по вине покупателя.
Біз сапасы нашар тауарды фирманың ауыстыруға дайын екенін білгіміз келеді.
Мы хотели бы узнать о готовности фирмы заменить недоброкачественный товар.
Дайындаушы-зауыт шағым-талап түсірілген тауарды алған бойда, оның әділдігіне көз жеткізіп, дереу сіздерге хабарлайды.
Как только завод-изготовитель получит товар, на который поступила рекламация, он убедится в справедливости ее и тотчас же поставит вас в известность.
Сізден кінәратты тауарды қайтаруды және сараптаманың актісін жіберуді сұраймыз.
Просим вас вернуть рекламационный товар и прислать акт экспертизы.
Сатушы сапасы нашар тауардың барлық топтамасын ауыстыруға дайын.
Продавец готов заменить всю партию недоброкачественного товара.
Қайтарылатын тауар алынғаннан кейін залал өтеледі.
Возмещение убытков будет произведено после получения возвращаемого товара.
Біз, әлбетте, тауардың барлық топтамасын ауыстыруға дайынбыз.
Мы, само собой разумеется, готовы заменить всю партию товара.
Бірақ сіздер кінәратты тауарларды кері салып жіберуге тиіссіздер.
Но вы должны выслать назад рекламационные товары.
Біз бұл шағым-талаптан құтылу үшін тауарларды олар үшін шот ұсынбай-ақ жеткіземіз.
Чтобы покончить с этой рекламацией, мы поставим товары, не выставляя за них счет.
Әңгіме басқа бөлшектерді ауыстыру жайында болып отыр.
Речь идет о замене других деталей.
Бірақ біз сіздерге тауардың қайтарылуы жөнінде нұсқаухат жібереміз.
Но мы передадим вам разнарядки на возврат товара.
Келісімшарт бойынша сіз бізге үшінші тоқсанда 20 машина жеткізуге тиіс едіңіз.
По контракту вы должны были поставить нам в третьем квартале 20 машин.
Біз тек 15-ін ғана алдық.
Мы же получили только 15.
Демек, сіздің кінәңізден жеткізілім бес ай мерзімге кешіктірілді.
Следовательно, по вашей вине произошла просрочка в поставках на срок пять месяцев.
Артта қалушылық осы кезге дейін жойылған жоқ.
Отставание до сих пор не ликвидировано.
Сізден... үшін шара қолдануды сұраймыз.
Просим вас принять меры для...
- устранения этих недостатков.
Біз сізге... жетіспейтіндігі жөнінде шағым-талап табыс еттік.
Мы передали вам рекламацию относительно недостачи...
Жетіспеушілік...
Недостача...
- тауардың барлық топтамасында дерлік орын алып отыр.
- имеется почти во всех партиях товара.
Жетіспеушілік үшін жауапкершілік сіздің тарапқа жүктелуге тиіс.
Ответственность за недостачу должна нести ваша сторона.
Бұл фактілерді біз тексереміз.
Эти факты мы должны проверить.
Жетіспейтін тауарлар туралы дәл деректерді хабарлаңызшы.
Сообщите, пожалуйста, точные данные о недостающих товарах.
Жөнелтілген күнді, вагонның нөмірін, жүкқұжаттың нөмірін және вагондардың бір теміржолдан екінші теміржолға табысталу тізімдемесінің нөмірін хабарлаңызшы.
Сообщите, пожалуйста, дату отгрузки, номер вагона, номер накладной и номер ведомости передачи вагонов от одной железной дороги другой дороге.
-
4 Жоспарларды әзірлеу
Ғылыми-техникалық ынтымақтастық екі тарап үшін де маңызды және дәл жоспар бойынша жүзеге асырылуға тиіс.
Научно-техническое сотрудничество важно для обеих сторон и должно осуществляться по точному плану.
Біз... талқылауымыз қажет.
Нам необходимо обсудить...
- вопросы внедрения результатов научно-исследовательской работы в производство
- продажу лицензий на новейшие технологии.
Біз... жоспарға енгізуді ұсынамыз.
Мы предлагаем включить в план...
- строительство предприятий вашими специалистами в нашей стране.
Мен ақпарат алысуға және мамандардың біліктілігін көтеруге қатысты мәселелердің топтамасын егжей-тегжейлі қарауды ұсынамын.
Я предлагаю подробнее рассмотреть блок вопросов, касающихся обмена информацией и повышения квалификации специалистов.
Бұған... жатқызу керек.
Сюда следует отнести и...
- біздің елдеріміздің институттары мен зертханаларында бірлесіп жұмыс істеу үшін мамандар алмасуды
- обмен специалистами для совместной работы в институтах и лабораториях наших стран
- обмен технической документацией и нормативными документами.
Мен бұл жөнінен аса маңызды бағыттарды атап өткім келеді.
Я хотел бы перечислить важнейшие направления в этом отношении.
Әңгіме... жайында болып отыр.
Речь идет о...
- лекция курстарын оқу үшін лекторлар мен оқытушыларды бір-бірімізге іссапармен жіберу
- взаимном командировании лекторов и преподавателей для чтения курсов лекций
- мамандандырылған курстар, семинарлар, симпозиумдар, коллоквиумдар, ғылыми конференциялар мен сынақтамалар
- специализированных курсах, семинарах, симпозиумах, коллоквиумах, научных конференциях и стажировках
- ірі ғылыми-зерттеу мекемелері мен жоғары оқу орындарында ғылыми кадрлар даярлау
- подготовке научных кадров в крупных научно-исследовательских учреждениях и высших учебных заведениях
- систематическом обмене информационными материалами и опытом.
Мамандарды оқыту және ақыл-кеңестер беру келісімшартқа сәйкес қазақ (орыс) тілінде жүргізіледі.
Обучение специалистов и консультации будут проводиться в соответствии с контрактом на казахском (русском) языке.
Біз кейбір ұйымдастыру мәселелерін айқындап алғымыз және ғылыми-зерттеу жұмыстары саласындағы мәселелерді егжей-тегжейлі қарағымыз келеді.
Мы хотели бы определиться по некоторым организационным вопросам и рассмотреть подробнее вопросы сотрудничества в области научно-исследовательских работ.
Ұйымдастыру мәселелеріне келсек, біз... мәселеге қайтып оралуға тиіспіз.
Что касается организационных вопросов, мы должны вернуться к вопросу о...
- ғылыми-техникалық зерттеулер жүргізу кезіндегі кооперациялау (үйлестіру)
- маңызды ғылыми және техникалық проблемаларды (болжамдарды) бірлесіп жоспарлау және әзірлеу
- совместном планировании и разработке важных научных и технических проблем (прогнозов)
- сотрудничеству в области изобретательства и патентного дела.
Әуелі... мәселелерін талқылап алайық.
Давайте обсудим вопросы...
- долгосрочного развития; фундаментальных исследований
- біздің елімізде бірлескен кәсіпорындар салу кезінде біздің бірлескен ғылыми талдамаларымызды практикалық қолдануға қатысу
- участия в практическом применении наших научных совместных разработок при строительстве совместных предприятий в наших странах.
Біз... туралы мәселелерді талқылаймыз.
Мы обсудим вопросы о (об)...
- біріктірілген және мамандандырылған өнім жөніндегі нормалар мен стандарттар
- техникалық, экономикалық және заңи өлшемдер
- технических, экономических и юридических критериях
- жобалық-құралымдық құжаттаманың бірыңғай жүйесін әзірлеп, енгізу
- разработке и внедрении единой системы проектно-конструкторской документации
- обсуждении и согласовании важнейших технических требований.
Сіз талқылануға тиіс көптеген мәселелерді атадыңыз, бірақ біздің зерттеулеріміздің әдіснамасы және оларды өңдеу туралы ештеңе айтпадыңыз.
Вы назвали множество вопросов, подлежащих обсуждению, но не упомянули ничего о методологии наших исследований и их обработке.
Біз басқа әдіснаманы таңдауымыз керек.
Нам нужно выбрать другую методологию.
Бізде экономикалық-математикалық үлгілерді әзірлеп, қолдану үшін алғышарттар жасалған ба?
У вас созданы предпосылки для разработки и применения экономико-математических моделей?
Біз бұл мәселелердің бәрін әлемдік экономикалық ғылымды ескере отырып шешеміз.
Все эти вопросы мы решаем с учетом мировой экономической науки.
Казахско-русский экономический словарь > Жоспарларды әзірлеу
-
5 Мамандарды оқыту
Мен мамандарды оқытуды... ұйымдастыруды ұсынамын.
Я предлагаю организовать обучение специалистов...
- на предприятиях.
Біз... өткіземіз.
Мы проводим...
- дәрістер
- лекции
- кеңестер
- семинары
- практические занятия.
Біз мамандарымызды сіздің елде оқыту мүмкіндігін талқылау үшін келдік.
Мы прибыли, чтобы обсудить возможность обучения наших специалистов в вашей стране.
Сіздер... үшін кадрлар даярлау жөніндегі келісімшарт жобасымен таныстыңыздар ма?
Вы ознакомились с проектом контракта на подготовку кадров для... ?
- зауыт
- завода
- объект
- объекта
- фабрика
- фабрики
- фирма
- фирмы
Біз... бір жылға жіберуді жоспарлап отырмыз.
Мы планируем послать... на год.
- геологов
Біз мамандар үшін... курстар ұйымдастыруды сұраймыз.
Мы просим организовать... курсы для специалистов.
Бізге... ұйымдастыру керек.
Нам нужно организовать...
- соответствующее обучение обслуживающего персонала.
... көрсету керек.
Надо указать...
- количество учебных групп.
Жөнделген машиналарды іске қосу кезінде нұсқаулық өткізуді және бізге техникалық кеңестер беруді сұраймыз.
Просим провести инструктаж и дать нам техническую консультацию при вводе в действие отремонтированных машин.
Біз сіздердің оқытудың қандай түрлерін қолданатындарыңызды білгіміз келеді?
Мы хотели бы знать, какие виды обучения вы применяете?
Оқытылатын машықтанушылардың саны мен оқыту мерзімін нақтылаңыздар.
Уточните количество обучаемых стажеров и сроки обучения.
Сіз... іссапармен жіберудің қажеттігі туралы не ойлайсыз?
Что вы думаете о необходимости командирования...?
- мастеров
Біз... саласындағы аса білікті оқытушыларды 3 жылға дейін іссапармен жібере аламыз.
Мы можем командировать высококвалифицированных преподавателей в области... сроком до 3 лет.
Түрлі мамандықтар бойынша білікті мамандарды даярлау... ұйымдастырылмақ.
Подготовка квалифицированных специалистов по различным специальностям будет организована в...
- училищах
- учебных центрах.
Сіз жоғары және орта техникалық білімі бар машықтанушыларды іріктеп алуға тиіссіз.
Вы должны подобрать стажеров с высшим и средним техническим образованием.
Сіздердің машықтанушыларыңыз біздің зауытта еңбек тәртібі мен қауіпсіздік техникасы ережелерін сақтауға тиіс.
Ваши стажеры должны соблюдать правила трудового распорядка и техники безопасности на нашем заводе.
Тәртіп үнемі бұзылған немесе ұдайы үлгермеген жағдайда машықтанушы өз еліне қайтарылады.
В случае систематического нарушения дисциплины или постоянной неуспеваемости стажер будет откомандирован в свою страну.
Бұл ретте барлық шығындарды тапсырыскер көтереді.
Все расходы в этом случае понесет заказчик.
Сіздің машықтанушылар...
Ваши стажеры...
- үш рет тамақтанады.
- получат трехразовое питание.
Иә, сіздер бізге бұл шығындарды өтейсіздер.
Да, вы возместите нам эти расходы.
Әрбір оқытылатын адам үшін айына...
За каждого обучаемого... в месяц.
Біз сіздің сомаңызбен келіспейміз (келісеміз).
Мы (не) согласны с вашей суммой.
Машықтанушы оқуға бір өзі, отбасын ертпей келуге тиіс.
На обучение стажер должен прибыть один, без семьи.
-
6 _ІСКЕР АДАМДАРҒА АРНАЛҒАН ТІЛАШАР
Казахско-русский экономический словарь > _ІСКЕР АДАМДАРҒА АРНАЛҒАН ТІЛАШАР
-
7 Коммерциялық банкінің актив операциялары
Актив операциялар – банкінің меншікті және тартылынды қаражатын пайда алу үшін орналастыру жөніндегі операциялар. Банкінің жалпы өтемпаздығы, табыстылығы, демек, қаржылық сенімділігі мен тұрақтылығы актив операциялардың сапалы жүзеге асырылуына байланысты.
Активные операции – операции по размещению собственных и привлеченных средств банка для получения прибыли. От качественного осуществления активных операций зависят ликвидность, доходность, а следовательно, финансовая надежность и устойчивость банка в целом.
Банкінің актив операциялары экономикалық мазмұнына қарай мына түрлерге бөлінеді:
Активные операции банка в зависимости от их экономического содержания делятся на:
- кредиттік (несиелік) операциялар;
- кредитные (ссудные);
- инвестициялық операциялар;
- инвестиционные;
- кепілдікті операциялар;
- гарантийные;
- комиссиялық операциялар;
- комиссионные;
- бағалы қағаздармен жасалатын операциялар.
- операции с ценными бумагами.
По каким признакам классифицируются кредиты, предоставляемые банком?
Несие түрлі белгілеріне қарай мыналарға жіктелуі мүмкін:
Кредиты могут быть классифицированы по различным признакам:
- қарызгерлердің тұрпаттары бойынша – кәсіпорындарға, билік органдарына, халыққа, банкілерге берілетін несие;
- по типам заемщиков – ссуды предприятиям, органам власти, населению, банкам;
- пайдалану мерзіміне қарай – қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді несие;
- по срокам пользования – краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные;
- қарызгердің жұмыс істеу аясына қарай – өндіріс аясының кәсіпорындарына берілетін несие және айналыс аясының кәсіпорындарына берілетін несие;
- по сфере функционирования заемщика – ссуды предприятиям сферы производства и ссуды предприятиям сферы обращения;
- қарызгердің тиесілі салаларына қарай – өнеркәсіпке, көлікке, құрылысқа, ауыл шаруашылығына, саудаға берілетін несие;
- по отраслям принадлежности заемщика – ссуды в промышленность, транспорт, строительство, сельское хозяйство, торговлю;
- қамтамасыз етілу сипатына қарай – кепілді, кепілдікті, сақтандырылған, қамтамасыз етілмеген (бланкілік) несие;
- по характеру обеспечения – залоговые, гарантированные, застрахованные, необеспеченные (бланковые);
- өтелу әдістеріне қарай – бір мезгілде және бөліктеп өтелетін несие.
- по методам погашения – погашаемые единовременно и частями.
Несие беру кезінде банк әлуетті қарызгерден несиенің материалдық тұрғыдан қамтамасыз етілуін және қарызгердің заңи құқықтылығын сипаттайтын құжаттар пакетін талап етеді.
При выдаче кредита банк требует от потенциального заемщика пакет документов, характеризующих материальную обеспеченность кредита и юридическую правомочность заемщика.
Егер несие беру кезінде талап етілетін құжаттар пакетін егжей-тегжейлі атап көрсетер болсақ, онда олар:
Если подробнее перечислить пакет документов, который требуется при выдаче кредита, то это:
- құрылтай құжаттары;
- учредительные документы;
- несиенің қайтарылу мүмкіндігі мен шығындардың өтелу мерзімі айқындалатын бизнес-жоспар (техникалық-экономикалық негіздеме);
- бизнес-план (технико-экономическое обоснование), на основе которого определяются возможность возврата ссуды и срок окупаемости затрат;
- несиені алу мақсаты тиянақталған келісімшарт немесе оның көшірмесі;
- контракт или его копия, фиксирующие цель получения кредита;
- бухгалтерлік теңгерім және оның кейбір қосымшалары;
- бухгалтерский баланс и некоторые приложения к нему;
- басқа банкілермен жасасылған несие шарттары;
- кредитные договоры с другими банками;
- кепіл немесе кепілгерлік шарты;
- договор залога или поручительства;
- несие шартында белгіленген мерзімге сәйкес несиені қайтару жөніндегі мерзімді міндеттеме-тапсырма;
- срочное обязательство-поручение на возврат ссуды согласно срокам, установленным в кредитном договоре;
- несиені алу жөніндегі шарт, онда несиенің сомасы, мерзімі мен мақсаты көрсетіледі.
- заявление на получение ссуды с указанием суммы, срока и цели кредита.
Инвестициялық операциялар — банкінің бірлескен шаруашылық-қаржылық және коммерциялық қызметі, сондай-ақ басқа несие ұйымдарына мерзімді салымдар түрінде орналастыру мақсатында өз қаражатын бағалы қағаздарға және үлеспұлдарға ивестициялау жөніндегі операциялары.
Инвестиционные операции — это операции по инвестированию банком своих средств в ценные бумаги и паи небанковских структур в целях совместной хозяйственно-финансовой и коммерческой деятельности, а также размещения в виде срочных вкладов в других кредитных организациях.
Бұл белгіленген шарттар басталған кезде банкінің өз клиентінің борышын үшінші тұлғаға төлеуі кепілдігін (кепілгерлігін) беруі жөніндегі операциялар.
Это операции по выдаче банком гарантии (поручительства) уплаты долга клиента третьему лицу при наступлении определенных условий.
Бұл банк өз клиенттерінің тапсырмасы бойынша орындайтын және олардан комиссиялық алым түрінде ақы алатын операциялар. Негізгі комиссиялық операциялардың қатарына:
Это операции, которые банк выполняет по поручению своих клиентов и взимает с них плату в виде комиссионных. К числу основных комиссионных операций относятся расчетно-кассовые операции, которые связаны с:
- теңгемен және шетел валютасымен есептелетін шоттарды жүргізумен;
- ведением счетов в тенге и иностранной валюте;
клиенттің есеп айырысуымен және төлемдер төлеуімен;
осуществлением расчетов и платежей клиента;
клиентке аударылған қаражатты алумен және оны қолма-қол ақшасыз нысанда шотқа есептеумен;
получением и зачислением перечисленных клиенту средств на счет в безналичной форме;
қолма-қол ақшаны шоттан алып берумен, оны шотқа салумен, сақтаумен және тасымалдаумен байланысты жасалатын есеп айырысу-кассалық операциялар жатады.
выдачей наличных денег со счета, внесением их на счет, хранением и перевозкой.
Банкілер бағалы қағаздармен операция жасау кезінде қандай атқарымдарды орындайды?
Банк комиссия шарты немесе тапсырма негізінде клиенттің есебінен және тапсыруымен бағалы қағаздарды сатып алу-сату кезінде делдалдық міндеттерді орындайды.
Банк выполняет посреднические функции при купле-продаже ценных бумаг за счет и по поручению клиента на основании договора комиссии или поручения.
Бағалы қағаздармен операцияларды жүзеге асыру кезінде банкіге қандай құқықтар берілген?
Банкілер:
Банк имеет право выступать в качестве:
- бағалы қағаздар нарығында делдал қызметін жүзеге асыра алатын инвестициялық институттар;
- инвестиционных институтов, которые могут осуществлять деятельность на рынке ценных бумаг в качестве посредника;
- инвестициялық кеңесші;
- инвестиционного консультанта;
- инвестициялық компания;
- инвестиционной компании;
- инвестициялық қор ретінде әрекет етуге құқылы.
- инвестиционного фонда.
Бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға мыналар жатады:
К операциям с ценными бумагами относятся:
- қор биржаларында құнды саналатын бағалы қағаздармен жасалатын операциялар;
- операции с ценными бумагами, котирующимися на фондовых биржах;
- векселдермен жасалатын операциялар;
- операции с векселями;
- есептеу және қайта есептеу операциялары;
- учетные и переучетные операции;
вексельдерге наразылық білдіру операциялары;
операции по протесту векселей;
- вексельдерді инкассолау, домицильдеу, акцептеу, индоссолау жөніндегі операциялар;
- операции по инкассированию, домицилированию, акцепту, индоссированию векселей;
- вексельдік тапсырмалар беру жөніндегі операциялар;
- операции по выдаче вексельных поручений;
- вексельдерді сақтау жөніндегі операциялар;
- операции по хранению векселей;
- вексельдерді аукционда сату жөніндегі операциялар.
- операции по продаже векселей на аукционе.
Трастылық (сенімгерлік) операцияларға қызмет көрсетудің қандай түрлері кіреді?
Трастылық операцияларға қызмет көрсетудің мынадай түрлері кіреді:
В трастовые операции могут входить следующие виды услуг:
- белгілі бір ақы үшін фирмалар мен жеке тұлғалардың қаржы істері мен меншігін басқару;
- управление финансовыми делами и собственностью фирм и частных лиц за определенную плату;
- трастылық бөлімдер арқылы өз клиенттерінің бағалы қағаздар қоржынын басқару;
- управление через трастовые отделы портфелями ценных бумаг своих клиентов;
- акциялар мен облигациялар шығарушы корпорацияларға агент қызметтерін көрсету;
- предоставление агентских услуг корпорациям, выпускающим акции и облигации;
- өсиет бойынша қамқоршылар болу;
- выступление в качестве попечителей по завещанию;
- жекелеген бағалы қағаздарды және олардың қоржындарын сенімгерлікпен басқаруға беру;
- передача в доверительное управление отдельных ценных бумаг и их портфелей;
- бағалы қағаздарға қызмет көрсетумен байланысты төлемдік атқарымдар;
- платежные функции, связанные с обслуживанием ценных бумаг;
- зейнетақылық және инвестициялық қорлардың активтерін басқару, т.б.
- управление активами пенсионных и инвестиционных фондов и др.
Шетел валютасымен жасалатын операциялар:
Операции с иностранной валютой включают:
- шетел валютасын сатып алу-сату операцияларын;
- операции купли-продажи иностранной валюты;
- ақша аккредитивтерін төлеуді және ұсынуды;
- оплату и выставление денежных аккредитивов;
- шетел банкілерінің жол чектерін сатып алуды және төлеуді;
- покупку и оплату дорожных чеков иностранных банков;
- пластикалық карталар шығаруды және оларға қызмет көрсетуді;
- выпуск и обслуживание пластиковых карт;
- халықаралық есеп айырысуды қамтиды.
- осуществление международных расчетов.
Какую роль играют банки, выступая в качестве финансового консультанта?
Тәжірибелі мамандар жұмыс істейтін банкілер, әсіресе несиені, жинақ ақшаны оңтайлы пайдалану, қаражатты инвестициялау туралы мәселе туындаған кезде білікті кеңес бере алады.
Банки, где работают опытные специалисты, могут дать квалифицированный совет, особенно когда вопрос стоит об оптимальном использовании кредита, сбережений, инвестировании средств.
Банк клиенттерге белгілі бір ақы үшін коммерциялық сипатта да, бейкоммерциялық сипатта да ақпарат беретін қызметтер көрсетеді.
Банк за определенную плату предоставляет клиентам информацию как коммерческого, так и некоммерческого характера.
Банк аралық несие – бір коммерциялық банк екінші банкіге беретін несие түрі.
Межбанковский кредит – это вид кредитов, предоставляемых одним коммерческим банком другому.
Мұндай несие банк аралық нарықта сатып алынады және сатылады.
Купля-продажа такого кредита осуществляется на межбанковском рынке.
Банк аралық нарық – несие капиталдары нарығының бір бөлігі, мұнда банкілер несие мекемелерінің уақытша бос ақшалай ресурстарын тартып, негізінен банк аралық депозиттер нысанында белгілі бір уақытқа орналастырады.
Межбанковский рынок – это часть рынка ссудных капиталов, где временно свободные денежные ресурсы кредитных учреждений привлекаются и размещаются банками преимущественно в форме межбанковских депозитов на определенные сроки.
Банк аралық нарықтың қаражатын қарызгер-банкілер өзінің активтік операцияларын жабу үшін, сондай-ақ банкілердің теңгерімдерінің өтімділігін жабу үшін пайдаланады.
Средства межбанковского рынка используются банками-заемщиками для покрытия своих активных операций, а также для покрытия ликвидности балансов банков.
Банк аралық несиені сатып алу-сату еркін нарықтағы мәмілелер нысанында, сондай-ақ тығыз ынтымақтастықтағы банкілер бір-біріне өзара мүдделерден туындайтын шарттар негізінде несие беретін “жабық” нарықтағы мәмілелер нысанында берілуі мүмкін.
Купля-продажа межбанковских кредитов возможна в форме сделок на свободном рынке, а также в форме сделок на “закрытом” рынке, где кредиты предоставляются друг другу тесно сотрудничающими банками на условиях, вытекающих из взаимных интересов.
Казахско-русский экономический словарь > Коммерциялық банкінің актив операциялары
-
8 Коммерциялық банкінің актив операциялары
Актив операциялар – банкінің меншікті және тартылынды қаражатын пайда алу үшін орналастыру жөніндегі операциялар. Банкінің жалпы өтемпаздығы, табыстылығы, демек, қаржылық сенімділігі мен тұрақтылығы актив операциялардың сапалы жүзеге асырылуына байланысты.
Активные операции – операции по размещению собственных и привлеченных средств банка для получения прибыли. От качественного осуществления активных операций зависят ликвидность, доходность, а следовательно, финансовая надежность и устойчивость банка в целом.
Банкінің актив операциялары экономикалық мазмұнына қарай мына түрлерге бөлінеді:
Активные операции банка в зависимости от их экономического содержания делятся на:
- кредиттік (несиелік) операциялар;
- кредитные (ссудные);
- инвестициялық операциялар;
- инвестиционные;
- кепілдікті операциялар;
- гарантийные;
- комиссиялық операциялар;
- комиссионные;
- бағалы қағаздармен жасалатын операциялар.
- операции с ценными бумагами.
По каким признакам классифицируются кредиты, предоставляемые банком?
Несие түрлі белгілеріне қарай мыналарға жіктелуі мүмкін:
Кредиты могут быть классифицированы по различным признакам:
- қарызгерлердің тұрпаттары бойынша – кәсіпорындарға, билік органдарына, халыққа, банкілерге берілетін несие;
- по типам заемщиков – ссуды предприятиям, органам власти, населению, банкам;
- пайдалану мерзіміне қарай – қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді несие;
- по срокам пользования – краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные;
- қарызгердің жұмыс істеу аясына қарай – өндіріс аясының кәсіпорындарына берілетін несие және айналыс аясының кәсіпорындарына берілетін несие;
- по сфере функционирования заемщика – ссуды предприятиям сферы производства и ссуды предприятиям сферы обращения;
- қарызгердің тиесілі салаларына қарай – өнеркәсіпке, көлікке, құрылысқа, ауыл шаруашылығына, саудаға берілетін несие;
- по отраслям принадлежности заемщика – ссуды в промышленность, транспорт, строительство, сельское хозяйство, торговлю;
- қамтамасыз етілу сипатына қарай – кепілді, кепілдікті, сақтандырылған, қамтамасыз етілмеген (бланкілік) несие;
- по характеру обеспечения – залоговые, гарантированные, застрахованные, необеспеченные (бланковые);
- өтелу әдістеріне қарай – бір мезгілде және бөліктеп өтелетін несие.
- по методам погашения – погашаемые единовременно и частями.
Несие беру кезінде банк әлуетті қарызгерден несиенің материалдық тұрғыдан қамтамасыз етілуін және қарызгердің заңи құқықтылығын сипаттайтын құжаттар пакетін талап етеді.
При выдаче кредита банк требует от потенциального заемщика пакет документов, характеризующих материальную обеспеченность кредита и юридическую правомочность заемщика.
Егер несие беру кезінде талап етілетін құжаттар пакетін егжей-тегжейлі атап көрсетер болсақ, онда олар:
Если подробнее перечислить пакет документов, который требуется при выдаче кредита, то это:
- құрылтай құжаттары;
- учредительные документы;
- несиенің қайтарылу мүмкіндігі мен шығындардың өтелу мерзімі айқындалатын бизнес-жоспар (техникалық-экономикалық негіздеме);
- бизнес-план (технико-экономическое обоснование), на основе которого определяются возможность возврата ссуды и срок окупаемости затрат;
- несиені алу мақсаты тиянақталған келісімшарт немесе оның көшірмесі;
- контракт или его копия, фиксирующие цель получения кредита;
- бухгалтерлік теңгерім және оның кейбір қосымшалары;
- бухгалтерский баланс и некоторые приложения к нему;
- басқа банкілермен жасасылған несие шарттары;
- кредитные договоры с другими банками;
- кепіл немесе кепілгерлік шарты;
- договор залога или поручительства;
- несие шартында белгіленген мерзімге сәйкес несиені қайтару жөніндегі мерзімді міндеттеме-тапсырма;
- срочное обязательство-поручение на возврат ссуды согласно срокам, установленным в кредитном договоре;
- несиені алу жөніндегі шарт, онда несиенің сомасы, мерзімі мен мақсаты көрсетіледі.
- заявление на получение ссуды с указанием суммы, срока и цели кредита.
Инвестициялық операциялар — банкінің бірлескен шаруашылық-қаржылық және коммерциялық қызметі, сондай-ақ басқа несие ұйымдарына мерзімді салымдар түрінде орналастыру мақсатында өз қаражатын бағалы қағаздарға және үлеспұлдарға ивестициялау жөніндегі операциялары.
Инвестиционные операции — это операции по инвестированию банком своих средств в ценные бумаги и паи небанковских структур в целях совместной хозяйственно-финансовой и коммерческой деятельности, а также размещения в виде срочных вкладов в других кредитных организациях.
Бұл белгіленген шарттар басталған кезде банкінің өз клиентінің борышын үшінші тұлғаға төлеуі кепілдігін (кепілгерлігін) беруі жөніндегі операциялар.
Это операции по выдаче банком гарантии (поручительства) уплаты долга клиента третьему лицу при наступлении определенных условий.
Бұл банк өз клиенттерінің тапсырмасы бойынша орындайтын және олардан комиссиялық алым түрінде ақы алатын операциялар. Негізгі комиссиялық операциялардың қатарына:
Это операции, которые банк выполняет по поручению своих клиентов и взимает с них плату в виде комиссионных. К числу основных комиссионных операций относятся расчетно-кассовые операции, которые связаны с:
- теңгемен және шетел валютасымен есептелетін шоттарды жүргізумен;
- ведением счетов в тенге и иностранной валюте;
клиенттің есеп айырысуымен және төлемдер төлеуімен;
осуществлением расчетов и платежей клиента;
клиентке аударылған қаражатты алумен және оны қолма-қол ақшасыз нысанда шотқа есептеумен;
получением и зачислением перечисленных клиенту средств на счет в безналичной форме;
қолма-қол ақшаны шоттан алып берумен, оны шотқа салумен, сақтаумен және тасымалдаумен байланысты жасалатын есеп айырысу-кассалық операциялар жатады.
выдачей наличных денег со счета, внесением их на счет, хранением и перевозкой.
Банкілер бағалы қағаздармен операция жасау кезінде қандай атқарымдарды орындайды?
Банк комиссия шарты немесе тапсырма негізінде клиенттің есебінен және тапсыруымен бағалы қағаздарды сатып алу-сату кезінде делдалдық міндеттерді орындайды.
Банк выполняет посреднические функции при купле-продаже ценных бумаг за счет и по поручению клиента на основании договора комиссии или поручения.
Бағалы қағаздармен операцияларды жүзеге асыру кезінде банкіге қандай құқықтар берілген?
Банкілер:
Банк имеет право выступать в качестве:
- бағалы қағаздар нарығында делдал қызметін жүзеге асыра алатын инвестициялық институттар;
- инвестиционных институтов, которые могут осуществлять деятельность на рынке ценных бумаг в качестве посредника;
- инвестициялық кеңесші;
- инвестиционного консультанта;
- инвестициялық компания;
- инвестиционной компании;
- инвестициялық қор ретінде әрекет етуге құқылы.
- инвестиционного фонда.
Бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға мыналар жатады:
К операциям с ценными бумагами относятся:
- қор биржаларында құнды саналатын бағалы қағаздармен жасалатын операциялар;
- операции с ценными бумагами, котирующимися на фондовых биржах;
- векселдермен жасалатын операциялар;
- операции с векселями;
- есептеу және қайта есептеу операциялары;
- учетные и переучетные операции;
вексельдерге наразылық білдіру операциялары;
операции по протесту векселей;
- вексельдерді инкассолау, домицильдеу, акцептеу, индоссолау жөніндегі операциялар;
- операции по инкассированию, домицилированию, акцепту, индоссированию векселей;
- вексельдік тапсырмалар беру жөніндегі операциялар;
- операции по выдаче вексельных поручений;
- вексельдерді сақтау жөніндегі операциялар;
- операции по хранению векселей;
- вексельдерді аукционда сату жөніндегі операциялар.
- операции по продаже векселей на аукционе.
Трастылық (сенімгерлік) операцияларға қызмет көрсетудің қандай түрлері кіреді?
Трастылық операцияларға қызмет көрсетудің мынадай түрлері кіреді:
В трастовые операции могут входить следующие виды услуг:
- белгілі бір ақы үшін фирмалар мен жеке тұлғалардың қаржы істері мен меншігін басқару;
- управление финансовыми делами и собственностью фирм и частных лиц за определенную плату;
- трастылық бөлімдер арқылы өз клиенттерінің бағалы қағаздар қоржынын басқару;
- управление через трастовые отделы портфелями ценных бумаг своих клиентов;
- акциялар мен облигациялар шығарушы корпорацияларға агент қызметтерін көрсету;
- предоставление агентских услуг корпорациям, выпускающим акции и облигации;
- өсиет бойынша қамқоршылар болу;
- выступление в качестве попечителей по завещанию;
- жекелеген бағалы қағаздарды және олардың қоржындарын сенімгерлікпен басқаруға беру;
- передача в доверительное управление отдельных ценных бумаг и их портфелей;
- бағалы қағаздарға қызмет көрсетумен байланысты төлемдік атқарымдар;
- платежные функции, связанные с обслуживанием ценных бумаг;
- зейнетақылық және инвестициялық қорлардың активтерін басқару, т.б.
- управление активами пенсионных и инвестиционных фондов и др.
Шетел валютасымен жасалатын операциялар:
Операции с иностранной валютой включают:
- шетел валютасын сатып алу-сату операцияларын;
- операции купли-продажи иностранной валюты;
- ақша аккредитивтерін төлеуді және ұсынуды;
- оплату и выставление денежных аккредитивов;
- шетел банкілерінің жол чектерін сатып алуды және төлеуді;
- покупку и оплату дорожных чеков иностранных банков;
- пластикалық карталар шығаруды және оларға қызмет көрсетуді;
- выпуск и обслуживание пластиковых карт;
- халықаралық есеп айырысуды қамтиды.
- осуществление международных расчетов.
Какую роль играют банки, выступая в качестве финансового консультанта?
Тәжірибелі мамандар жұмыс істейтін банкілер, әсіресе несиені, жинақ ақшаны оңтайлы пайдалану, қаражатты инвестициялау туралы мәселе туындаған кезде білікті кеңес бере алады.
Банки, где работают опытные специалисты, могут дать квалифицированный совет, особенно когда вопрос стоит об оптимальном использовании кредита, сбережений, инвестировании средств.
Банк клиенттерге белгілі бір ақы үшін коммерциялық сипатта да, бейкоммерциялық сипатта да ақпарат беретін қызметтер көрсетеді.
Банк за определенную плату предоставляет клиентам информацию как коммерческого, так и некоммерческого характера.
Банк аралық несие – бір коммерциялық банк екінші банкіге беретін несие түрі.
Межбанковский кредит – это вид кредитов, предоставляемых одним коммерческим банком другому.
Мұндай несие банк аралық нарықта сатып алынады және сатылады.
Купля-продажа такого кредита осуществляется на межбанковском рынке.
Банк аралық нарық – несие капиталдары нарығының бір бөлігі, мұнда банкілер несие мекемелерінің уақытша бос ақшалай ресурстарын тартып, негізінен банк аралық депозиттер нысанында белгілі бір уақытқа орналастырады.
Межбанковский рынок – это часть рынка ссудных капиталов, где временно свободные денежные ресурсы кредитных учреждений привлекаются и размещаются банками преимущественно в форме межбанковских депозитов на определенные сроки.
Банк аралық нарықтың қаражатын қарызгер-банкілер өзінің активтік операцияларын жабу үшін, сондай-ақ банкілердің теңгерімдерінің өтімділігін жабу үшін пайдаланады.
Средства межбанковского рынка используются банками-заемщиками для покрытия своих активных операций, а также для покрытия ликвидности балансов банков.
Банк аралық несиені сатып алу-сату еркін нарықтағы мәмілелер нысанында, сондай-ақ тығыз ынтымақтастықтағы банкілер бір-біріне өзара мүдделерден туындайтын шарттар негізінде несие беретін “жабық” нарықтағы мәмілелер нысанында берілуі мүмкін.
Купля-продажа межбанковских кредитов возможна в форме сделок на свободном рынке, а также в форме сделок на “закрытом” рынке, где кредиты предоставляются друг другу тесно сотрудничающими банками на условиях, вытекающих из взаимных интересов.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Коммерциялық банкінің актив операциялары